Help mee!


App SenseMath helpt leerlingen bij wiskunde

Voor slechtziende en blinde leerlingen kost school altijd meer tijd en energie. Dat geldt in versterkte mate voor het vak wiskunde. De informatie is vaak abstract en een grafiek snappen gaat niet, zoals bij ziende leerlingen, in een oogopslag. In Nederland werkt een aantal leerlingen op de Visio-scholen sinds ongeveer een jaar met de SenseMath-app. Die zet onder andere een grafiek om in een audioweergave: “Het went best snel, maar je moet je wel goed concentreren.”

Luisteren naar een grafiek. Deze vorm is voor iedereen, docenten én leerlingen, echt even wennen. Toch is het de goede richting, denkt Chantal de Graaf. Ze is onderwijskundige en docent wiskunde bij Koninklijke Visio, én medeontwikkelaar van de SenseMath-app. “Meer dan andere vakken, waarin het geleerde vooral in tekst voorbijkomt, is wiskunde voor slechtziende en vooral blinde leerlingen extra tijdrovend. Bij een braille-tekst kun je nog over de zinnen heenvliegen, omdat je het met halve woorden al snapt. Bij wiskunde kan dat niet. Je moet bijvoorbeeld van een grafiek alle bijzonderheden kennen, voordat je er een som mee kunt maken. Dat doe je vaak met een tactiele tekening, die je volledig af moet tasten. Terwijl je, om zeker te zijn dat je plaatje compleet is, soms nog op zoek gaat naar iets wat er niet altijd is. Zoals een tweede snijpunt bijvoorbeeld.”

Dalparabool

Deze leerlingen zijn hierdoor veel meer tijd kwijt voor het maken van een som. Op termijn zorgt dat ervoor dat ze in dezelfde tijd minder sommen kunnen maken, daardoor minder geoefend zijn en zelfs achterop kunnen raken. De SenseMath-app zet een wiskundige formule of functie om naar geluid. Hiermee krijg je snel een overzicht van de verschillende eigenschappen van een grafiek. Bij een dalparabool gaat het geluid bijvoorbeeld eerst omlaag, en dan weer omhoog. Bijkomend extra voordeel is dat niet alleen de leerling minder tijd kwijt is, maar dat dit eveneens geldt voor de docent. Die was normaliter vaak nodig voor uitleg van een grafiek.

Hoe klinkt een dalparabool?

Plan B

Betul Amin (16) heeft de ‘SenseMath-methode’ ongeveer een jaar geleden via haar wiskundedocent Hidde Straasheijm leren kennen. Ze zit op de Amsterdamse Visio-school in haar laatste jaar van de havo en heeft nog een beetje gezichtsvermogen. Het uiteindelijke doel is om rechten te gaan studeren. “Maar mocht dat op een of andere manier niet lukken of kunnen, dan is psychologie mijn plan B. En daar heb je wiskunde voor nodig, met name statistiek. Maar de andere onderdelen moet je natuurlijk net zo goed beheersen.” Dat komt al een beetje in gevaar als je bijvoorbeeld grafieken tekenen steeds maar overslaat. En dat deed Betul. “Voor mij is de SenseMath-app dan ook een prima hulpmiddel. Je hebt best snel door hoe het werkt. Wat de hoogte van het geluid betekent, wat het geluid van een snijpunt is. Vanzelfsprekend moet je je wel goed concentreren bij het afspelen, en niet teveel ander geluid om je heen hebben.”

Kwisje

Docent Hidde ziet de mogelijkheden van SenseMath. Met vier leerlingen, die allemaal de app wel kennen maar er nog niet echt mee werken, gaat hij in zijn volgende les een quizje doen. Hij laat op zijn iPhone met SenseMath een grafiek horen, bijvoorbeeld een wortelfunctie. De leerlingen moeten vervolgens opschrijven welke formule daarbij hoort. Het valt op dat alle vier de geluiden van de app vrij moeiteloos kunnen duiden. De richting van een lijn, maar ook de signaalgeluiden voor onder andere de snijpunten en het passeren van de x-as worden probleemloos herkend. Maar zouden ze het echt gaan gebruiken in een wiskundeles? “Als ik volledig blind zou zijn, dan zeker. Het werkt immers goed”, zegt een van de leerlingen namens alle vier. “Voor ons als slechtzienden is het vooral een extra hulpmiddel. Wanneer je nog visus hebt, dan zul je dat automatisch als eerste inzetten om een figuur te begrijpen.”

Digitalisering

SenseMath is zo pril dat het nog niet mag worden ingezet bij examens, zo vertelt Hidde: “Eerst moet een commissie nog bepalen of de gebruikers geen oneigenlijk voordeel verkrijgen door het gebruik van de app. Zelf vind ik trouwens dat dat niet het geval is.” SenseMath lijkt prima te werken, en bijvoorbeeld goed te gebruiken als een extra hulpmiddel bij een tasttekening. Chantal vult aan: “Bovendien zien wij een steeds verdergaande ontwikkeling richting digitalisering. Dat is sowieso al een zorg voor blinde en slechtziende leerlingen. Nieuw lesmateriaal wordt waarschijnlijk steeds vaker online aangeboden, in plaats van in een boek. Bij wiskunde zal dat niet altijd, of niet onmiddellijk, vergezeld gaan van bijbehorende tasttekeningen.

Awards

In dit opzicht kan SenseMath dus absoluut van  meerwaarde zijn”, stelt Chantal. Met financiële ondersteuning vanuit Visio wordt de app verder ontwikkeld en verbeterd. “We hebben er ondertussen al een vijftal prestigieuze awards mee gewonnen. Recentelijk nog twee Europese Lovies in de categorie Apps, Mobile & Voice. Voor Best Practices en voor Experimental & Innovation. Ook zijn we met onze SenseMath-app op congressen geweest in Oostenrijk, Australië en de Verenigde Staten en kregen daar veel enthousiaste en positieve respons.”



Deze website is drempelvrij