Ooglaseren

Iedereen kent wel iemand, een oom of tante, neef of nicht die een grote droom in duigen zag vallen. Iemand die er bijvoorbeeld van jongs af aan van droomde treinmachinist of piloot te worden en die bij de keuringsarts te horen kreeg dat het feest niet zou doorgaan omdat het zienniet helemaal aan de gestelde normen voldeed. Iedereen kent ook wel brildragers die een gloeiende hekel aan dat ding op hun neus hebben. Of dragers van lenzen die regelmatig met oogontstekingen kampen of de lenzen op cruciale momenten 'kwijt' zijn.

Sinds een jaar of vier zijn er grote ontwikkelingen op het gebied van ooglaserbehandelingen. Treinmachinisten, duikers, bergbeklinmmers of straaljagerpiloten bij de Nasa hoeven geen problemen meer te hebben. Maar ook veel mensen die bijziend of verziend zijn of een bril met een cilinder dragen kunnen geholpen worden. We praten erover met oogarts Verdoorn die met samen vier andere oogartsen honderden laserbehandelingen per jaar verricht.

Wat is ooglaseren precies?

Ooglaseren is een techniek waarbij de vorm van het oog met een intense lichtstraal veranderd kan worden. Als het hoornvlies te bol van vorm is ben je bijziend, dan kun je in de verte dus niet zo goed zien. Wanneer het hoornvlies te plat is, heeft dat het omgekeerde effect: wat dichtbij is kun je niet goed scherp zien, maar in de verte zie je goed. Er zijn verschillende methoden om het hoornvlies met laser te veranderen. Dat is een tamelijk technisch verhaal en het is erg afhankelijk van het oog voor welke methode gekozen wordt.

Kan iedereen die verziend of bijziend is of een cilinderafwijking heeft gelaserd worden?

In principe kan iedereen tussen de achttien en zestig jaar met een dioptrie van min tien (-10) tot plus vijf (+5) met een laserbehandeling geholpen worden. Daarnaast is het belangrijk dat de brilsterkte langer dan een jaar stabiel is en moet men goed gezond zijn. Welke methode we gebruiken hangt onder andere af van de dikte van het hoornvlies. Er zijn oogafwijkingen die complicaties kunnen opleveren. Als we dat verwachten beginnen we er niet aan. Bij sterke bijziendheid boven –10 en bij verziendheid +5 is de lasertechniek minder geschikt. In dat geval kiezen we voor lensimplantatie.

Hoef je na de behandeling geen bril meer op?

Nee, de bril is dan verleden tijd. In sommige gevallen brengen we een hoge bijziendheid bijvoorbeeld terug naar – 1 waardoor ook de leesbril minder nodig is.

Hoe goed kun je na een laserbehandeling zien?

Verreweg de meeste patiënten zien daarna 100 procent, dus net zo goed als toen ze nog een bril of lenzen droegen. Dertig procent van de patiënten ziet zelfs méér: 130 tot 150 procent is geen uitzondering? Het menselijk oog kan tot 300 procent zien. Als je vanaf een afstand van vijftig tot zestig meter gemakkelijk een kenteken kunt lezen zie je rond de 100 procent.

Doet een laserbehandeling pijn?

Nee, we geven een locale verdoving met oogdruppels. Je voelt er niets van.

Hoe lang duurt de behandeling?

De eigenlijke laserbehandeling duurt nooitlanger dan één minuut. Maar daar gaat wel een volledig gedegen oogheelkundig onderzoek aan vooraf. De behandeling bestaat naast het laseren ook uit het maken van een heel precies flapje waaronder het laserlicht z’n werk doet. Door dit flapje is de genezing zeer snel en pijnloos.

Kun je meteen goed zien?

Bij de behandeling met het flapje (lasik) kun je na één dag al goed scherp zien maar je moet wel een aantal zaken in acht nemen. Zo mag je de eerste dag niet lezen, niet in de ogen wrijven en in de eerste twee weken stoffige en rokerige ruimtes vermijden. Verder mag je de eerste twee weken geen oogmake-up gebruiken, niet zwemmen, niet motorrijden en regelmatig antibioticum oogdruppels gebruiken. We adviseren om 's nachts oogkapjes te dragen en bij fel licht een zonnebril op te zetten.

Kunnen de ogen na een behandeling weer opnieuw bijziend of verziend worden?

Normaal gesproken voldoet de behandeling en is er een blijvend resultaat. Natuurlijk kun je op oudere leeftijd last van staar krijgen. Een staaroperatie is dan nog steeds mogelijk.

Zijn er nog veel ontwikkelingen op dat gebied?

Ja, er is ongelooflijk veel nieuws. Er zijn nu kunstlenzen die zelf op verschillende afstanden scherp kunnen stellen. Dus zowel voor dichtbij als voor veraf. Dat betekent dat je na een staaroperatie geen leesbril meer hoeft te dragen.

Een Hollandse vraag: wat kost het?

Denk voor een gewone laserbehandeling aan € 1.500,00 tot € 1.900,00 per oog.

Oei!

Als een kliniek werkt met de allerbeste apparatuur en de nieuwste ontwikkelingen toepast, dan heeft dat zijn prijs. Bedenk daarbij wat een goede bril met bijvoorbeeld multifocale glazen kost en vergeet niet dat zo'n uitgave om de paar jaar terugkomt. Een leven lang!

Zijn er zorgverzekeraars die laserbehandelingen vergoeden?

Nee, momenteel niet. Wel hebben sommige goedgekeurde klinieken overeenkomsten met verzekeraars waardoor korting op de behandeling gegeven wordt. Voor mensen met bepaalde beroepen is ooglaseren een uitkomst. Neem professionele duikers. Je kunt niet duiken met een bril of met lenzen. Als er geen laserbehandeling was zou je je beroep moeten opgeven wanneer de brilsterkte achteruit gaat. Ook voor bergbeklimmers is het een uitkomst. Op een bepaalde hoogte kun je je lenzen niet meer verwisselen omdat ze bevriezen! Voor Astronauten en straaljagerpiloten heeft de NASA officieel de lasiktechniek vrijgegeven want het is lastigom in zwevende toestand een contactlens lens in je oog te moeten verwisselen! Ook steeds meer 'gewone' mensen zien de voordelen van een veilige ooglaserbehandeling. Nooit meer een beslagen of beregende bril, nooit meer gedoe met lenzen, altijd alles scherp kunnen zien!

Uit: De Stem van Grave, maart 2010