Voorleesbril

Er bestaan apps die door tekstherkenningssoftware foto's van krantenartikelen kunnen voorlezen, zoals de gratis Seeing AI-app van Microsoft. “De heropleving van digitale audioboeken op Storytel maakt lezen fijner”, zegt Jeroen Perk, die de brik testte, “en het feit dat computerstemmen in bussen tegenwoordig haltes opnoemen helpt ook. Maar ik wil nóg onafhankelijker worden, hopelijk met nieuwe technieken.”

De bril op Perks hoofd moet de volgende stap zijn in onafhankelijkheid van blinden en slechtzienden, althans volgens de makers. Dat zijn de Indiase Karthik Mahadevan en Karthik Kannan, van wie de eerste industrieel ontwerp aan de TUDelft studeerde en de tweede elektrotechnicus is. Vanuit Den Haag lanceerden ze in 2018 hun Envision-app voor tekstherkenning. Als eerste Nederlandse bedrijf wonnen ze een Google Play-award, wat de deuren opende naar een samenwerking met de techreus. Mede dankzij een investering van zo'n 250 duizend euro is de bril nu bijna af.

Object- en gezichtsherkenningssoftware evolueert in rap tempo: het wordt ingezet in militaire drones, afvalscheidingscentra en in elke nieuwe smartphone. Maar is het echt ver genoeg om mensen als Perk in hun dagelijks leven te helpen?

“Ik heb geen idee wat er op mijn aanrecht staat en wat ik zo moet afwassen”, zegt Perk in zijn keuken. Op het aanrecht staan zes vieze kopjes. Met de bril maakt hij een foto. De bril 'denkt' twee seconden na, en beschrijft dan in het Engels: 'Een kamer met een wasbak en een raam. “De 'objectherkenning' klopt”, reageert Perk met een glimlach. “Voor iemand die blind is, voelt dit fijn om te weten. Maar het zijn weinig details. Ik weet op basis van die tekst niet of ik in een keuken of badkamer sta. En ik heb geen idee waar bijvoorbeeld de waterkoker staat.”

Het Nederlandse apparaat is niet de enige slimme bril voor blinden en slechtzienden. In 2015 lanceerde het Israëlische Orcam al een cameraatje dat je op een bril kunt klikken: inmiddels heeft die wereldwijd 50 duizend gebruikers. Perk test ook hun nieuwste model. De Orcam oogt iets modieuzer dan de Google Glass, maar voelt minder stevig en is een stuk duurder: bijna 5.000 in plaats van 1.900 euro. Wel handig: in Nederland wordt de (goedkopere versie van de) camera regelmatig voorgeschreven en door de verzekering vergoed, zegt optometrist Henk Stam. “Maar dat zou met de Envision ook kunnen als die goed blijkt te werken.”

Ergotherapeut Jessica Verwijst van expertisecentrum Koninklijke Visio heeft met beide brillen kennisgemaakt en neigt voorzichtig naar de Haagse Envision, mits die straks goed blijkt te werken. “Het lijkt me handig dat gebruikers er in de toekomst ook andere apps op kunnen gebruiken, bijvoorbeeld met hun agenda of e-mail.” Dan moet de beloofde smartglassesrevolutie wel losbarsten, wat verre van zeker is. Er is voor de Google Glass 2 nog geen andere consumentenapp beschikbaar.

Jammer, want wat volgens Perk écht de volgende stap zou zijn in de onafhankelijkheid van blinden en slechtzienden via zo'n slimme bril, is navigeren. “Dat je een wandeling kunt maken en dat de navigatiesoftware in de bril zegt hoe je moet thuiskomen.” Een toekomstige Google Maps-app zou kunnen helpen - maar tot nu toe is dat volgens Perk nog nauwelijks ontwikkeld voor blinden.

De reden daarvoor wordt duidelijk tijdens een Zoom-gesprek met Nadav Faivelovitz, Benelux-chef van Orcam. Aan tekst- en objectherkenning kleven relatief weinig risico's. “Maar als je iemand instrueert hoe hij moet lopen en hij krijgt een ongeluk, hebben wij een gigantisch probleem.” Voorzichtig geeft hij aan dat het bedrijf veel onderzoek doet naar navigatie. “Maar we lanceren deze functie pas als hij honderd procent betrouwbaar is.”

Voorleesbril

Meer nieuws